Autorska i PRAVA INDUSTRIJSKA SVOJINE
Vodič kroz zaštitu intelektualne svojine
Menu
Intelektualna svojina ne štiti ideju kao takvu, već samo originalni izraz te ideje, putem AUTORSKOG PRAVA,
ili praktičnu primenu ideje, putem PRAVA INDUSTRIJSKE SVOJINE
Autorska i srodna prava se odnose na originalne umetničke ili korisne kreacija uma realizovane na materijalizovanom medijumu izražavanja.
Između ostalog, propisi o autorskom pravu daju isključivo ovlašćenje autoru da umnožava, stavlja u promet, daje u zakup primerke svog dela, kao i da svoje delo javno saopštava (npr. izvodi, predstavlja, emituje). Autor, kao i svaki drugi učesnik u privrednom prometu, u poziciji je da prisvaja ekonomsku korist od rezultata svog rada.
Pojedini oblici ekonomske eksploatacije autorskog dela, zapravo jesu specijalizovane privredne delatnosti koje podrazumevaju organizacione, materijalne i personalne pretpostavke, a autor, po pravilu, nije u mogućnosti da se njima bavi. Stoga autor ovlašćuje tzv. korisnike autorskog dela (producente, izdavače, RTV stanice, pozorišta i dr.) da to čine.
Pravni instrument putem kojeg korisnik autorskog dela stiče od autora pravo da koristi određeno autorsko delo na određen način, jeste autorski ugovor. Zaključujući autorski ugovor, autor vrši promet pojedinih autorskih imovinskih ovlašćenja, istovremeno potražujući od korisnika dela određenu naknadu kao protivvrednost imovinskim ovlašćenjima koja je ustupio. U praksi, autor ne ostvaruje prihod od neposrednog privrednog korišćenja svog dela, već od naknade koju dobija od korisnika dela na osnovu autorskog ugovora. To je pravni mehanizam putem kojeg se ostvaruju društvene funkcije autorskog prava: nagrađivanje autora za njegov rad, podsticanje autorskog stvaralaštva, pa time i kulturnog razvoja zajednice.
Prava industrijske svojine (patenti za pronalaske, korisni modeli, industrijski dizajn, žigovi, itd.) se odnose na realizovane kreacije uma u korisnom proizvodu, stavljanje komercijalnog simbola na korisni proizvod, ili sredstvo izražavanja.
Dopunski oblici zaštite – predviđeni su na osnovu zakona protiv nelojalne konkurencije, posebno odredbi koje se odnose na zaštitu neotkrivene informacije putem poslovne tajne, zaštitu protiv uzimanja neopravdane prednosti (npr. imitacija robe), ili prouzrokovanja zabune (npr. putem tzv. passing off-a), na tržištu u toku konkurencije.
Određeni komplementarni oblici zaštite crpe se u principima i institucijama pravnog sistema, posebno privrednog ili građanskog (obligacionog) prava, radnog prava (vezano za kreacije zaposlenih, zaštitu poslovne tajne), upravnog i krivičnog prava koje se odnosi na krivotvorenje i piratstvo, itd.
Prava industrijske svojine ostvaruju se u formalnom, upravnom postupku koji se vodi pred nadležnim organom uprave Republike Srbije.
Postupci podnošenja prijave za neko od prava industrijske svojine, imaju vremenski prioritet (nacionalne i međunarodne prijave), i utvrđeni su posebnim lex specialis zakonima i podzakonskim aktima Srbije.
MAJKE JEVROSIME 38
11 000 BEOGRAD, SRBIJA
EMAIL:
TELEFON:
+381/11 3225-902
fax. +381/11 3225-902
PIB: 100038236
TEKUĆI RAČUN:
160-386176-19, Banca Intesa a.d.
@ Autorska Agencija za Srbiju. Sva prava zadržana.